بازخوانی آرای انتقادی و بحران‌های فراروی دموکراسی

نویسنده

  • جلال حاجی‌زاده کارشناس ارشد علوم سیاسی
چکیده مقاله:

هرچند اعتبار و منزلت دموکراسی در دنیای معاصر چنان گسترده شده است که بسیاری وجود آن را مسلم و بدیهی می‌انگارند، نظریة دموکراسی و موازینش با انتقادات چالشی روبه‌رو بوده است. منشأ غالب رویکرد انتقادی به دموکراسی را باید در عصر یونان باستان جست‌وجو کرد. درواقع، از همان سرآغاز باستان ماهیت دموکراسی، معضلات و بحران‌هایی را فراروی خود داشته است که دموکراسی‌های عصر ما نیز کم‌و‌بیش با آن‌ها در جدال‌اند. بازخوانی اجمالی برخی ملاحظات نقادانه پیرامون دموکراسی با روش تحلیلی ـ توصیفی و تبیین چالش‌های فرادید آن هدفی است که در این مقاله دنبال می‌شود. مطابق یافته‌های این پژوهش، تعامل معرفتی بین برابری و آزادی، دوسویة متناقض دموکراسی، معمای دموکراسی، و پدیدة جهانی‌شدن عمده چالش‌هایی‌اند که نظریة دموکراسی با آن‌ها مواجه است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بازخوانی آرای انتقادی و بحران های فراروی دموکراسی

هرچند اعتبار و منزلت دموکراسی در دنیای معاصر چنان گسترده شده است که بسیاری وجود آن را مسلم و بدیهی می انگارند، نظریة دموکراسی و موازینش با انتقادات چالشی روبه رو بوده است. منشأ غالب رویکرد انتقادی به دموکراسی را باید در عصر یونان باستان جست وجو کرد. درواقع، از همان سرآغاز باستان ماهیت دموکراسی، معضلات و بحران هایی را فراروی خود داشته است که دموکراسی های عصر ما نیز کم و بیش با آن ها در جدال اند....

متن کامل

بازخوانی انتقادی آرای ژیلیو در اعتبارسنجی تفسیر روایی سدة نخست هجری

آغاز تفسیر از جمله مباحث مهمی است که در تاریخ تفسیر بدان توجه شده‌است. خاورپژوهان هم توجه ویژه‌ای به این مسئله دارند. قسمتی از مقالة «تفسیر در دوران صدر اسلام و سده‌های میانه» اثر ژیلیو، خاورپژوه معاصر، دربارة آغاز تفسیر و اعتبارسنجی آن است. در این اثر، ژیلیو پیشینة تفسیر روایی دورة نخستین را به طور ویژه بررسی کرده‌است. از دیدگاه او، دوران نخستین تفسیر روایی به صورت شفاهی و مکتوب عبارتند از: 1ـ...

متن کامل

مواجهه عصری و انتقادی شریعتی با دموکراسی

دکتر علی شریعتی، از نظریه پردازان معروف روشنفکری دینی دهه40، کوشید تا با واکاوی مجادلات آن عصر و در جهت پاسخگویی به یک نیاز مبرم زمانه، نظریه ای مهم را در باب "دموکراسی متعهد " ارائه دهد. این نظریه در یک فرآیند غیریت سازانه و در تقابل با دموکراسی صوری یا لیبرالیستی غرب بوده است. شریعتی برای باز تعریف دموکراسی متعهد یا هدایت شده خود به مفاهیم اسلامی صدر اسلام اعم از بیعت و شورا مراجعه می کند و ب...

متن کامل

دموکراسی اصولی در آرای استاد مطهری

با پیروزی انقلاب اسلامی و استقرار مردم‌سالاری دینی، پرسش از پیشینه مباحث نظری سازگاری و یا ناسازگاری دین و دموکراسی به مسئله‌ای بنیادین در عرصه نظام‌سازی تبدیل شد؛ موضوعی که کمتر پاسخ آن از دل ‌اندیشه‌های اندیشه‌وران جریان فکری- سیاسی اسلام‌گرای دورة پهلوی دوم عرضه شده است. بااین‌حال، آیا می‌توان نظریه مردم‌سالاری دینی را در آرای اندیشه‌وران اسلام‌گرای پیش از انقلاب اسلامی ریشه‌یابی کرد؟ به‌عنو...

متن کامل

بازخوانی انتقادی تاریخ (گفتمانکاوی تاریخ‌نگاری کردستان)

تاریخ‌نگاری یکی از سازوکارهای معنابخشی به هویت‌های فرهنگی معاصر، از طریق حافظه جمعی، روایت، فانتزی (خیالپردازی) و اسطوره است. یکی از حوزه‌هایی که به بازاندیشی انتقادی تاریخ پرداخته و آن‌ را در رابطه با قدرت و نظام‌های سلطه مجدداً صورت‌بندی کرده، نظریه پسااستعماری است. این نوشتار تلاشی برای بازخوانی تاریخ کردستان، جنبه‌های روایی و صورت‌بندی‌های گفتمانی آن، از این منظر انتقادی است. در این جس...

متن کامل

دموکراسی اصولی در آرای استاد مطهری

با پیروزی انقلاب اسلامی و استقرار مردم سالاری دینی، پرسش از پیشینه مباحث نظری سازگاری و یا ناسازگاری دین و دموکراسی به مسئله ای بنیادین در عرصه نظام سازی تبدیل شد؛ موضوعی که کمتر پاسخ آن از دل اندیشه های اندیشه وران جریان فکری- سیاسی اسلام گرای دوره پهلوی دوم عرضه شده است. بااین حال، آیا می توان نظریه مردم سالاری دینی را در آرای اندیشه وران اسلام گرای پیش از انقلاب اسلامی ریشه یابی کرد؟ به عنوا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 2  شماره 1

صفحات  1- 24

تاریخ انتشار 2011-04-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023